6772824

Sưu tầm hiện vật ở xã Cẩm Nhượng, Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh

Tác giả: admin

Thực hiện kế hoạch được giao của năm 2016, ngày 5/4/2016 các cán bộ bảo tàng đã tiến hành sưu tầm tư liệu, hiện vật tại các xã của huyện Cẩm Xuyên. Bằng hình thức điền dã, về với xã Cẩm Nhượng, các cán bộ sưu tầm đến với từng gia đình thân nhân các cụ lão thành cách mạng như: Nguyễn Trang, Lại Truật, Phạm Thiện, Tôn Triền, Hoàng Ngọc Oánh để tìm hiểu, khai thác các cứ liệu lịch sử, các tư liệu, hiện vật về phong trào cách mạng của nhân dân Cẩm Nhượng trong những năm 1930-1931. Bằng nghiệp vụ chuyên môn và kinh nghiệm trải qua nhiều chuyến sưu tầm, các đồng chí đã thu thập được nhiều mẩu chuyện lịch sử, nghiên cứu và sưu tầm được nhiều hiện vật. Những giấy tờ cá nhân lưu giữ tại gia đình của cán bộ đảng viên thời kỳ đó cán bộ sưu tầm đã ghi chép, tìm hiểu và vận dụng kiến thức lịch sử để viết ra được những bản ghi chép chuyện kể về quá trình hoạt động của các cán bộ tiêu biểu cũng như phong trào cách mạng của địa phương. Đó là những bằng chứng lịch sử về tinh thần đấu tranh của nhân dân Cẩm Nhượng trong phong trào XVNT 1930-1931.

Cẩm Nhượng ngày nay xưa gọi là xã Nhượng Ban là một vùng biển cửa lạch, có vị thế địa bàn chiến lược trọng yếu về quốc phòng, là căn cứ vững vàng của nhiều cuộc kháng chiến giữ nước và bảo vệ quê hương. Những năm thế kỷ XX, nhiều thanh niên tiên tiến nơi đây đã sớm được giác ngộ tinh thần yêu nước, đưa sách báo tiến bộ về truyền bá cho nhân dân. Từ năm 1925 trở đi, nhiều tổ chức cách mạng lần lượt ra đời ở huyện, tỉnh đã tác động mạnh mẽ đến tinh thần yêu nước của nhân dân Nhượng Bạn. Một số quần chúng tiêu biểu được giác ngộ và bắt đầu tham gia vào các tổ chức đoàn thể như các ông Nguyễn Trang, Lại Truật, Phạm Thiện, Tôn Triền, Hoàng Ngọc Oánh, Trần Tảo……..Từ đây phong trào cách mạng ở Nhượng Bạn bắt đầu phát triển. Tổ chức Tân Việt được hình thành gồm có 6 đảng viên: Phạm Thể, Phạm truyện, Tôn Sỹ Khuê, Phạm Thiện, Hoàng Ngọc Oánh và Nguyễn Tâm Huống, do đồng chí Tôn Sỹ Khuê làm Tổ trưởng. Các đảng viên Tân Việt đã tích cực tổ chức tuyên truyền dưới các hình thức tổ chức các lớp học, đọc thơ ca sách báo để vận động quần chúng quyên góp tiền ủng hộ cuộc đình công của công nhân Vinh – Bến Thủy………

Trên cơ sở đó, tháng 6/1930 chi bộ Đảng cộng sản được thành lập ở Nhượng Bạn gồm có 3 đồng chí: Trần Hữu Chương, Phạm Thể và Phạm Truyện do đồng chí Phạm Thể làm Bí thư. Sau đó, chi bộ thành lập các tổ chức quần chúng như: Tự vệ, Nông hội, Thanh niên…

Dưới sự lãnh đạo của chi bộ Đảng và các tổ chức quần chúng, nhiều cuộc biểu tình đấu tranh của nhân dân Nhượng Bạn diễn ra sôi nổi hòa vào khí thế đấu tranh sôi động khắp cả huyện, cả tỉnh trong thời gian này. Tiêu biểu là các cuộc biểu tình: đêm ngày 7/9/1930 nhân dân Nhượng Bạn cùng đông đảo các xã đã kéo về thiêu hủy huyện đường; ngày 8/9/1930 nhân dân kéo về huyện đường đả đảo đế quốc phong kiến và đòi bãi bỏ thuế thân, thuế chợ; ngày 10/9/1930 nhân dân tập trung tổ chức lễ truy điệu các đồng chí hy sinh ngày 8/9/1930.

Cuối năm 1930 phong trào cách mạng của nhân dân Nhượng Bạn cũng bị đàn áp, các đảng viên bị địch bắt. Những dấu ấn của những ngày cao trào vẫn còn mãi đọng lại trong những trang lịch sử, những lí lịch đảng viên và các hiện vật như tráp, hũ sành, cối đá…..hiện đang lưu giữ tại gia đình. Những tài liệu hiện vật đó là nguồn sử liệu vô cùng quý giá chứng minh cho tinh thần cách mạng quả cảm của những người con Nhượng Bạn ngày ấy.

Nguyễn Thị Kim Chi – Bảo tàng XVNT